4.Barok

Przedstawiciele:

Annibale Carracci- włoski malarz, rysownik, grafik i freskant okresu wczesnego baroku, główny przedstawiciel szkoły bolońskiej, współzałożyciel Akademii Carraccich, twórca nowożytnej karykatury, brat Agostina Carracciego, kuzyn Ludovica Carracciego.
Lope de Vega- Dramatopisarz hiszpańskiego baroku, twórca lirycznego dramatu hiszpańskiego, w którym tragizm splatał się z komizmem, a realizm z fantastyką. Napisał około 2200 sztuk, z których zachowało się 500, w większości opartych na historii i legendach ludowych. Biorąc pod uwagę ilość napisanych przez niego dzieł, jest jednym z najbardziej płodnych autorów literatury światowej.
Johann Sebastian Bach - kompozytor i organista niemiecki epoki baroku, jeden z najwybitniejszych artystów w dziejach muzyki, kompozytor dworski.

Barok:

Barok– główny kierunek w kulturze europejskiej, którego trwanie datuje się od końca XVI wieku do XVIII wieku. Nieoficjalny styl Kościoła katolickiego czasów potrydenckich, stąd pojawiające się jeszcze w połowie XX wieku zamienne określenia: „sztuka jezuicka” czy „sztuka kontrreformacyjna". W odróżnieniu od humanizmu antropocentrycznego doby renesansu, barok reprezentował teocentryczny mistycyzm. W węższym znaczeniu, barok to jeden z nurtów literackich XVII wieku, koegzystujący z klasycyzmem i manieryzmem; od niego XX-wieczni badacze wyprowadzili jednak nazwę dla całej epoki. Barok obejmował wszystkie przejawy działalności literackiej i architektury.

Literatura:

Ogromne znaczenie w XVII wieku zyskała literatura hiszpańska, dla której czasy baroku stały się tzw. „Złotym Wiekiem”; bezpośrednim prekursorem pewnych tendencji nowej poezji Półwyspu Iberyjskiego był portugalski poeta Luís de Camões, autor sonetów miłosnych, w których przełamany został ideał humanistyczny („Wszystkiegom zaznał – i ciągle mnie spala żal owdowiały”). XVII wiek nie był czasem istnienia tylko jednej doktryny literackiej. W kulturze i sztuce europejskiego baroku wyróżnia się bowiem trzy współistniejące ze sobą prądy; jednym z nich jest „barok” rozumiany jako główny styl epoki, figurujący obok klasycyzmu i marinizmu.

Cechy literatury:

- najważniejsza jest forma, która ma zadziwiać i zaskakiwać
- odwołania do własnej fantazji i natchnienia
- stosowanie niezwykłych środków stylistycznych
- każdy utwór miał opierać się na koncepcie, koncept powinien zawierać elementy niespodzianki
- utwory powinny mieć charakter sensualny (odbierany poprzez zmysły)
- odbiorcę należy zaszokować

 Przedstawiciele baroku:

Józef Baka (1707-1780) – przez długie lata uważany za grafomana; jezuita, poeta piszący głównie o śmierci. Używał poetyki późnego baroku, choć chronologicznie pisał już w czasach saskich.

Jan III Sobieski (1629-1696) – listy króla do królowej Marysieńki to najsłynniejszy przykład epistolografii barkowej. Oprócz wyznań miłosnych król pisze też o zdarzeniach wojennych, co pozwala je traktować jako dokument historyczny.

Wespazjan Kochowski (1633-1700) – poeta, sarmata tęskniący za ziemiańskim życiem i harmonią. Zbiór jego wierszy to Niepróżnujące próżnowanie, a zbiór psalmów jego autorstwa nosi tytuł Psalmodia polska. Uważał, że Polacy są narodem wybranym przez Boga do wyższych celów – do tej tematyki powrócą romantycy.
 
Jan Andrzej Morsztyn (1621-1693) – twórca poezji dworskiej, marinista. Mówiono, że błahą treść ubiera w wyszukaną formę. Posługiwał się zaskakującymi porównaniami, powtórzeniami, wyliczeniami. Tłumaczył także tragedie francuskie Pierre’a Corneille’a